Próchnica jest chorobą zębów wywoływaną przez bakterie, głównie z rodzaju Streptococcus. Oznacza to, że jest także chorobą zakaźną, która może przenieść się z człowieka na człowieka. Do powstania próchnicy niezbędne są 4 czynniki:
• Płytka nazębna – miękki kożuch składający się m.in. z bakterii powstający na zębach po jedzeniu, przy czym w największej ilości powstaje po spożyciu rzeczy słodkich.
• Cukry – główne pożywienie bakterii, które rozkładając cukry wytwarzają kwasy zapoczątkowujące próchnicę
• Podatność zęba – w związku z budową zęba najbardziej podatne na próchnice są miejsca zwiększonego odkładania płytki nazębnej tj. w bruzdach na powierzchni żującej, w okolicy szyjek oraz pomiędzy zębami.
• Czas – rozwój próchnicy jest procesem długotrwałym, który zależy od różnych czynników sprzyjających lub spowalniających jej rozwój.
Do powstania ubytku próchnicowego dochodzi poprzez rozpuszczanie twardych tkanek zęba przez kwasy bakteryjne. Jest to tzw. proces demineralizacji, czyli utraty substancji mineralnych zęba, który następuje przy każdym jedzeniu. We wczesnym stadium proces ten jest całkowicie odwracalny dzięki zjawisku remineralizacji, która ma miejsce podczas mycia zębów.
Do objawów próchnicy należą:
• Zmiana koloru zęba
• Ubytek powierzchni zęba
• Wrażliwość lub ból na ciepło, zimno i słodkie.
Często zdarza się że proces próchnicowy toczy się w środku pozornie zdrowego zęba lub w obecności niewielkiego ubytku. Dzieje się tak jeśli próchnica po przejściu przez twarde szkliwo dojdzie do zębiny, w której rozwój próchnicy jest dużo szybszy. W innej sytuacji ubytek może rozwijać się pomiędzy zębami na powierzchniach niewidocznych w czasie rutynowego badania, a jedynie na prześwietleniach lub przy użyciu specjalistycznych urządzeń. Wówczas próchnica niezauważona może dojść do bardzo zaawansowanego stadium.
W najbardziej zaawansowanym stadium, próchnica dochodzi aż do miazgi zęba i wywołuje w niej zapalenie objawiające się silnym samoistnym bólem. Jest to wówczas wskazanie do konieczności leczenia kanałowego.
Dzięki regularnym wizytom kontrolnym u lekarza stomatologa możemy wykryć próchnicę we wczesnym stadium rozwoju i tym samym uchronić się przed bolesnymi i kosztownymi konsekwencjami zaniedbań
WRÓĆ
Michał Trochimiuk Lekarz stomatolog Warszawa, Otwock, Biała Podlaska